Magdalenka - symbolem przemian

Znana głównie z obrad Okrągłego Stołu Magdalenka jest jedną z najładniejszych miejscowości na Mazowszu. Ma też bogatą i ciekawą historię oraz grono sympatyków. Osiemdziesiąt lat temu powstało stowarzyszenia zrzeszające  mieszkańców i miłośników  tej miejscowości.

Magdalenka jest położona w kompleksie lasów sękocińskich, a charakterystycznym i unikalny elementem ekosystemu jest rozciągająca się na przestrzeni kilku kilometrów wydma piaskowa.  Obszar  pod nazwą "Las i zarośle Kałuszczyzna"  - czyli dzisiejszą Magdalenkę  można zobaczyć na mapach już z 1830 roku. Pięć lat później pojawia się obecna nazwa. Pierwszymi odnotowanymi wówczas w oficjalnych  dokumentach mieszkańcami Magdalenki są m.in. rodziny Błazeskich, Rudnickich i Rybińskich - robotników leśnych i gajowego.  

Oficjalną datą powstania Magdalenki albo Koloni Kałuszczyzny bo pod takimi nazwami wymiennie  początkowo funkcjonowała, jest rok 1855, kiedy to władze powiatu warszawskiego zatwierdziły nową jednostkę administracyjną.

Na przestrzeni lat Magdalenka zmieniała swoich właścicieli. Byli nimi m.in. Julia z Kühnlów i Ignacy Komarniccy (radca stanu i były dyrektor Komory Celnej Nieszawa), Juliusz Celestyn Bagniewski herbu Bawola Głowa (były uczestnik powstania styczniowego), Michalina  Siemiradzka z Prószyńskich (żona generała wojsk cesarsko-rosyjskich Hipolita Siemiradzkiego), Piotr Dmowski czy Maria Janina Małgorzata Bagniewska z domu Roszkowska. W latach trzydziestych XX wieku Piotr Dmowski sprzedał swoją nieruchomość i zapoczątkowano parcelację Magdalenki. Zaczęto wówczas podział gruntów pod projektowane Osiedle, miasto - las Magdalenka. Projekt inwestycji wykonało warszawskie biuro mierniczo-parcelacyjne, które  zajmowało się również przygotowaniem planów dla części obecnego Zalesia Dolnego.  Parcelację kontynuowano w latach czterdziestych, ustalając jednocześnie funkcjonujący do dziś charakter tej miejscowości - las rosnący na parcelach mógł podlegać wyrębowi jedynie do 21 %  zadrzewienia, wzbroniona była również budowa wszelkich fabryk, zakładów przemysłowych czy szpitali.

Podczas  II wojny światowej Magdalenka stała się areną tragicznych wydarzeń: w  1942 r. w lesie Sękocińskim pod Magdalenką hitlerowcy wspólnie z ukraińskimi strażnikami więziennymi (wachmanami ukraińskimi) rozstrzelali 223 Polaków (201 mężczyzn i 22 kobiety) - więźniów przywiezionych  z Pawiaka.  Miejsce egzekucji odnalazł miejscowy leśniczy Franciszek Stankiewicz.  Ekshumację zwłok przeprowadzono w 1946 roku. Szczątki ofiar, które nie zostały rozpoznane i zabrane przez rodziny spoczęły na magdaleńskim  cmentarzu parafialnym, zaś w miejscu egzekucji w 1964 r. odsłonięto pomnik ku ich pamięci. Znajduje się tam tablica z napisem: "Miejsce uświęcone męczeńską krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny. Tu w dniu 28 maja 1942 roku hitlerowcy rozstrzelali 223 osoby". Co roku przy pomniku  odbywa się organizowana przez Samorząd Gminy Lesznowola uroczystość - msza polowa, w której biorą udział m.in. rodziny pomordowanych, kombatanci, wojsko, harcerze oraz strażacy.  

To tylko niektóre fakty z dziejów Magdalenki. O początkach miejscowości, jej walorach oraz  przedwojennej, powojennej i najnowszej historii, można się dowiedzieć odwiedzając wystawę pt. Magdalenka symbolem przemian. 

Uroczyste  otwarcie tej wystawy odbyło się 24 lipca w Centrum Integracji Społecznej w Magdalence. Wystawę otworzyła Wójt Maria Jolanta Batycka-Wąsik oraz  Radna Gminy Lesznowola Wiesława Komorowska, która była inicjatorką wystawy.  

Otwarciu wystawy towarzyszyła uroczystość 80-lecia powstania Stowarzyszenia Miłośników Osiedli Magdalenki i Sękocina.

Okrągła rocznica SMOMiS

Dużą część ekspozycji wystawowej  poświęcono Stowarzyszeniu Miłośników Osiedli Magdalenka i Sękocin, które w tym roku obchodzi 80. rocznicę powstania.

Stowarzyszenie działające początkowo pod nazwą "Miłośników Osiedla Magdalenka" założyli w 1934 roku właściciele pierwszych działek na nowo powstałym osiedlu, a jego tymczasowy zarząd utworzyli  wspomniany już Piotr Dmowski oraz  Zygmunt Beer i Wacław Lewicki. Celem stowarzyszenia było przede wszystkim wybudowanie osiedla na wysokim poziomie oraz integracja jego mieszkańców. Na dobry początek zbudowano drogę (została otwarta i poświęcona w 1937 roku), co pozwoliło na uruchomienie stałej komunikacji autobusowej z Warszawy do Magdalenki.

Działalność stowarzyszenia została zawieszona przez okupanta w 1939 roku. Pod koniec lat 50 -tych i na początku 60- tych próbowano - niestety, bez powodzenia - wznowić działalność stowarzyszenia oraz odzyskać jego majątek. Ostatecznie stowarzyszenie zostało reaktywowane w 1992 roku. W skład ówczesnego zarządu weszli wówczas  Zbigniew Gruszczyński, Zbigniew Papaj, Bogdan Lewicki oraz Krzysztof Rojewski.  Początki i późniejsze dzieje stowarzyszenia przybliżył podczas uroczystości jego obecny prezes - Janusz Soczówka.

Wójt Maria Jolanta Batycka-Wąsik, Radna Wiesława Komorowska oraz  Prezes SMOMiS uhonorowali zasłużonych członków stowarzyszenia oraz działaczy społecznych, wręczając dyplomy i okolicznościowe statuetki. W tym ważnym dla społeczności lokalnej wydarzeniu uczestniczył również Starosta Jan Adam Dąbek, który pogratulował Wiesławie Komorowskiej inicjatywy, wręczył dyplom i przekazał na ręce Janusza Soczówki, prezesa Stowarzyszenia Miłośników Osiedli Magdalenka i Sękocin specjalne gratulacje i życzenia kolejnych pomyślnych lat działalności.

Uroczystość uświetnił występ Niny Nowak - światowej sławy śpiewaczki operowej.

Wystawę  można oglądać codziennie w Centrum Integracji Społecznej w Magdalence przy ul. Lipowej 28. W  sierpniu czynna jest w godz. 12.00 - 17.00, natomiast we wrześniu i październiku w godz. 12.00 - 20.00.

Serdecznie zapraszamy!

Organizatorzy wydarzenia: Wójt Maria Jolanta Batycka-Wąsiki i Samorząd Gminy Lesznowola, Stowarzyszenie Miłośników Osiedli Magdalenka i Sękocin, Gminna Biblioteka Publiczna, Zespół Obsługi Placówek Oświatowych, Gminny Ośrodek Kultury w Lesznowoli. 

Uroczystość uświetnił występ divy operowej - Niny Nowak. Fot. A. Adamus