Migrena

Migrena to najczęściej występująca choroba neurologiczna, bo dotyczy aż 11% osób dorosłych na świecie. Całkowite jej wyleczenie na dzień dzisiejszy jest niemożliwe, jednak wśród czynników wywołujących napady migreny występują także czynniki żywieniowe.

 Wykluczenie niektórych produktów z jadłospisu przynosi często korzyści w postaci zmniejszenia częstotliwości i intensywności napadów. Jeżeli cierpisz na migreny i chcesz spróbować choć trochę sobie pomóc zapraszam do lektury artykułu! 

Czym jest migrena?

Migrena jest chorobą przewlekłą. Charakterystyczne są dla niej nawracające, silne, pulsujące, często jednostronne bóle głowy. Napadom migreny towarzyszą często nudności, wymioty, zaburzenia perystaltyki jelit, nadwrażliwość na hałas i światło, osłabienie mięśniowe. Stan ten potrafi wyłączyć z życia społecznego na co najmniej kilka godzin, nawet do kilku dni. Postępowanie w przypadku migreny polega na podawaniu leków, leczeniu prewencyjnym oraz eliminacji czynników prowokujących napady. Wśród czynników wyzwalających najczęściej wymieniane są światło, dźwięki, a także głód, specyficzne produkty spożywcze, nadmierny stres, wysiłek fizyczny, zmiany ciśnienia atmosferycznego, zmiany hormonalne np. w trakcie menstruacji, nieuregulowany tryb snu, alkohol oraz stymulacja środkami chemicznymi. Jak widzisz nie na wszystko mamy wpływ, jednak od Ciebie zależy na ile higieniczny tryb życia prowadzisz i jaką dietę stosujesz.

Żywienie a migrena

Pacjenci cierpiący na migreny powinni w sposób szczególny obserwować swój organizm. Warto prowadzić dzienniczek żywieniowy, w którym należy zapisywać wszystkie posiłki/produkty zjedzone danego dnia, a także zmienne czynniki takie, jak pogoda, nowy zapach np. perfum, dodatkowy stres czy w przypadku kobiet dzień cyklu miesiączkowego. Metoda dzienniczkowa pozwala na indywidualne spojrzenie na jadłospis oraz styl życia, co pozwala uniknąć zbędnego eliminowania z diety wszystkich produktów wymienianych w literaturze, jako potencjalnie mogące wywołać ból migrenowy.

Żywieniowe czynniki, które mogą wywołać napad, mogą mieć wpływ na zmiany migrenowe na co najmniej jednym etapie ataku. Mogą oddziaływać na korę mózgową, nerw trójdzielny, jądro nerwu trójdzielnego, pień mózgu lub wzgórze i szlaki limbiczne. Badania Kelmana przeprowadzone na 1207 pacjentach, potwierdziły, że jedna na cztery osoby wskazywała produkty spożywcze jako przyczynę ostrych ataków. Inne badania, przeprowadzone w poradni bólu głowy, pokazały, że aż 98% badanych identyfikowało żywność jako czynnik wyzwalający napad bólu.

Składniki zawarte w pożywieniu mogą mieć wpływ na zmiany naczyniowe i wywoływać migrenę u osób podatnych. Do takich składników możemy zaliczyć: histaminę, tyraminę, fenyloalaninę, alkohol, fenole, kofeinę oraz dodatki do żywności (glutaminian sodu, azotan sodu, aspartam). Do najczęściej wymienianych produktów, zawierających powyższe składniki, mogących wywołać atak, są zaliczane: owoce cytrusowe, herbatę, kawę, czekoladę, alkohol, dojrzałe sery, mleko, orzechy oraz colę.

Warto zwrócić uwagę na to, iż nie tylko poszczególne produkty spożywcze, ale również spożywanie nadmiernej ilości żywności może mieć związek z występowaniem migren. Otyłość, zespół metaboliczny, insulinooporność, cukrzyca, zwiększony obwód talii to schorzenia predysponujące i często współwystępujące z migreną. Badania wskazują, że u pacjentów z wyższym stężeniem glukozy i insuliny na czczo napady migreny są częstsze i bardziej intensywne.

Z drugiej strony problemem może być także hipoglikemia związana ze stosowaniem postu lub pomijaniem posiłków. Głodówka może być czynnikiem wyzwalającym ataki aż u 25% dzieci i aż u 40% osób dorosłych.

Do wystąpienia migreny może także doprowadzić odwodnienie. W tym przypadku zmiana całkowitej objętości osocza może wywoływać silne bóle głowy. Niestety strategia picia wody, jako rozwiązanie i załagodzenie problemu, nie została jeszcze dobrze udokumentowana.

U migrenowców zaobserwowano także zmniejszenie stężenia trzech składników - witaminy B2, magnezu i koenzymu Q10. Magnez bierze udział w wielu ważnych funkcjach, które mogą mieć wpływ na występowanie bólów migrenowych - zwężenie naczyń, wydzielanie serotoniny, hamowanie płytek krwi. Ryboflawina (witamina B2) oraz koenzym Q10 biorą udział w wytwarzaniu energii na poziomie mitochondrialnym. Dysfunkcja na tym poziomie może wywoływać ataki. Zatem niedobór tych trzech składników może przyczynić się do występowania migren.

Strategia

Najczęściej wykorzystywanymi środkami przy napadzie migreny są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które niestety mogą nasilać dolegliwości gastryczne. Z kolei prewencyjna farmakologia niesie za sobą całe mnóstwo skutków ubocznych takich, jak: wzrost masy ciała, senność, zaburzenia gastryczne, zwiększenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Z powodu działań niepożądanych tak ważna jest profilaktyka. Obejmuje ona odpowiednią dietę dostosowaną do stanu zdrowia, potrzeb oraz zgłaszanych objawów. Prewencja łączy włączenie aktywności fizycznej, regularnych posiłków, odpowiednie nawodnienie, a także unikanie żywności wysokoprzetworzonej. W sytuacji braku jakiejkolwiek poprawy po wdrożeniu ogólnych zaleceń oczywiście warto rozważyć dostosowaną indywidualnie dietoterapię.

Oprócz stosowania diety eliminacyjnej, w przypadku nadmiernej masy ciała konieczna jest redukcja. Wzrost masy ciała związany jest z większym ryzykiem zespołu metabolicznego oraz procesów zapalnych, które mogą leżeć u podłoża napadów migrenowych. Bardzo ważne jednak, aby nie stosować restrykcyjnych diet, nie dopuszczać do sytuacji głodu i stanu hipoglikemii, które również mogą spowodować atak.

Terapia stosowana w leczeniu migreny ma na uwadze polepszenie jakości życia i ograniczenie ilości stosowanych leków przeciwbólowych. Modyfikacja stylu życia często w dużym stopniu pomaga złagodzić objawy choroby. Warto spróbować!

Serdecznie zapraszam na indywidualne konsultacje!

Anna Mazgaj
dietetyk kliniczny

tel. 793 039 036
www.moment.pl/amdietetyka